Lê Vy
Hoa Kỳ đã tiết lộ chiến lược mới nhằm ưu tiên các quốc gia Thái Bình Dương trong chính sách đối ngoại của mình nhằm chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đã công bố cam kết mới, bao gồm kế hoạch mở thêm tòa đại sứ, trong bài phát biểu trước cuộc họp của các nhà lãnh đạo Diễn đàn Đảo Thái Bình Dương tại Fiji vào thứ Tư. Các nhà lãnh đạo khu vực và các nhà ngoại giao đã gặp nhau tại Suva kể từ hôm thứ Hai.
“Chúng tôi nhận ra rằng trong những năm gần đây, các đảo ở Thái Bình Dương có thể đã không nhận được sự quan tâm và hỗ trợ ngoại giao xứng đáng. Vì vậy, hôm nay tôi ở đây để nói trực tiếp với các bạn rằng, chúng tôi sẽ thay đổi điều đó,” bà Harris nói.
Bà Harris thông báo Mỹ sẽ bổ nhiệm một phái viên được chỉ định của Diễn đàn các đảo Thái Bình Dương để tăng cường hơn nữa nỗ lực ngoại giao của họ trên khắp khu vực, cũng như các tòa đại sứ mới ở Kiribati và Tonga. Ngoài ra, tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Quần đảo Solomon đang trong quá trình mở cửa trở lại.
Mỹ đang cùng các chính phủ bao gồm Úc và New Zealand khẩn trương tăng cường quan hệ với các quốc đảo Thái Bình Dương khi Trung Quốc chạy đua để tăng cường ảnh hưởng trong khu vực quan trọng chiến lược này. Hồi tháng 4, Quần đảo Solomon và Trung Quốc đã ký kết một thỏa thuận an ninh, được cho là một thắng lợi ngoại giao lớn đối với Bắc Kinh và là thỏa thuận đầu tiên như vậy ở Thái Bình Dương.
Mặc dù chi tiết cuối cùng của thỏa thuận đó chưa được công khai, nhưng một bản dự thảo bị rò rỉ cho biết nó sẽ cho phép tàu chiến Trung Quốc cập bến tại nơi chỉ cách bờ biển của Australia 2.000 km.
Bà Harris hôm thứ Tư cũng công bố kế hoạch tăng tài trợ lên 60 triệu đô la Mỹ hàng năm cho các dự án ở Thái Bình Dương, bao gồm cơ sở hạ tầng chống chịu khí hậu, chống đánh bắt bất hợp pháp và đầu tư vào bảo tồn biển. Khoản tài trợ mới này phải được Quốc hội Hoa Kỳ phê duyệt trước khi chính thức có hiệu lực.
Nhà Trắng cho biết thỏa thuận mới sẽ nằm trong Chiến lược Ấn Độ – Thái Bình Dương. Fiji vào tháng 5 đã cùng với Mỹ tham gia Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ – Thái Bình Dương, trở thành quốc đảo Thái Bình Dương đầu tiên gia nhập.
Trong bài phát biểu của mình, bà Harris cũng tiết lộ kế hoạch thiết lập lại tiền đồn của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ ở Fiji và đưa các tình nguyện viên của Quân đoàn Hòa bình trở lại một số quốc gia.
Bà Harris nói rằng điều quan trọng là các quốc gia quốc tế có thể tự ứng xử “không bị xâm lược hoặc ép buộc”.
Bà nói: “Vào thời điểm khi chúng ta thấy những kẻ xấu tìm cách phá hoại trật tự dựa trên quy tắc, chúng ta phải đoàn kết.”
Mỹ và Úc dựa vào Thái Bình Dương vì kinh tế và an ninh quốc gia, trong khi Trung Quốc mong muốn giành được sự ủng hộ của các quốc đảo để hỗ trợ các mục tiêu ngoại giao của mình trên toàn cầu, đặc biệt là tại Liên Hợp Quốc.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã có chuyến thăm 8 ngày tới Thái Bình Dương vào tháng 5 để ký kết các thỏa thuận kinh tế với một số quốc gia, bao gồm cả một hiệp ước kinh tế và an ninh trên phạm vi rộng nhưng đã không thành công.
Lê Vy (theo Bloomberg)